والک کوهی «سیرکوهی»
والک (برگ سیر کوهی) گنجینه‌ای از طبیعت برای سلامتی و آشپزی
والک که به آن برگ سیر کوهی نیز گفته می‌شود، یکی از گیاهان معطر و مفید کوهستانی است که بیشتر در مناطق مرتفع و سردسیری ایران رشد می‌کند. این گیاه از خانواده سیر و پیاز است و شباهت زیادی به تره دارد، اما عطر و طعم آن ملایم‌تر و خوشایندتر از سیر معمولی است.
ویژگی‌های ظاهری و محل رشد
والک دارای برگ‌های سبز، کشیده و نواری‌شکل است که اغلب در اوایل بهار در دامنه کوه‌ها و مناطق جنگلی ایران، به‌ویژه در البرز، زاگرس، آذربایجان، کردستان و خراسان یافت می‌شود. این گیاه به دلیل شباهت به برخی گیاهان سمی، باید توسط افراد آشنا با گیاهان کوهی جمع‌آوری شود.
خواص و فواید والک
والک به دلیل داشتن ترکیبات گوگردی، ویتامین‌ها و مواد معدنی، یکی از ارزشمندترین گیاهان دارویی و خوراکی محسوب می‌شود. برخی از مهم‌ترین خواص آن عبارت‌اند از:
۱. تقویت سیستم ایمنی
والک مانند سیر حاوی آلیسین است که خاصیت ضدباکتریایی و ضدویروسی دارد و می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و مقابله با بیماری‌ها کمک کند.
۲. بهبود عملکرد قلب و عروق
مصرف منظم والک باعث کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) می‌شود. همچنین فشار خون را تنظیم کرده و از ایجاد لخته‌های خونی در رگ‌ها جلوگیری می‌کند.
۳. سم‌زدایی و پاکسازی بدن
ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در والک به پاکسازی کبد و کلیه‌ها کمک کرده و مواد زائد و سموم بدن را دفع می‌کند.
۴. تقویت دستگاه گوارش
والک خاصیت ضدنفخ و ضداسپاسم دارد و به هضم غذا کمک می‌کند. همچنین به دلیل خاصیت ضدعفونی‌کننده، می‌تواند از بروز عفونت‌های گوارشی جلوگیری کند.
۵. بهبود عملکرد مغز و پیشگیری از آلزایمر
مصرف این گیاه باعث افزایش گردش خون در مغز می‌شود و از زوال عقل و آلزایمر پیشگیری می‌کند.
۶. کنترل قند خون
والک به دلیل داشتن ترکیباتی که به کاهش قند خون کمک می‌کنند، برای افراد مبتلا به دیابت مفید است.
۷. تسکین دردهای عضلانی و مفصلی
مصرف این گیاه به کاهش التهابات بدن کمک کرده و برای دردهای مفصلی، روماتیسم و آرتروز مؤثر است.
کاربردهای آشپزی والک
والک یکی از سبزیجات خوش‌عطر و مقوی است که در بسیاری از غذاهای سنتی ایرانی استفاده می‌شود. برخی از محبوب‌ترین روش‌های مصرف آن عبارت‌اند از:
آش والک: یک غذای مقوی و خوش‌طعم برای فصول سرد
کوکو والک: ترکیبی از والک، تخم‌مرغ و ادویه که مانند کوکو سبزی طبخ می‌شود
برنج والک: ترکیب این گیاه با برنج عطر و طعمی فوق‌العاده ایجاد می‌کند
خوراک والک: می‌توان آن را به‌صورت تفت‌داده‌شده همراه با تخم‌مرغ یا ماست مصرف کرد
سالاد و ترشی: والک به‌صورت خام در سالادها استفاده می‌شود و از آن ترشی نیز تهیه می‌کنند
روش نگهداری و مصرف
از آنجا که والک گیاهی فصلی است، برای بهره‌مندی از خواص آن می‌توان آن را خشک یا فریز کرد. همچنین می‌توان از آن پودر تهیه کرد و در غذاها به‌عنوان چاشنی استفاده نمود.
والک یا برگ سیر کوهی یکی از ارزشمندترین گیاهان دارویی و خوراکی است که هم در طب سنتی و هم در آشپزی جایگاه ویژه‌ای دارد. این گیاه علاوه بر عطر و طعم دلپذیر، خواص درمانی متعددی از جمله تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت قلب، کنترل قند خون و کاهش التهاب دارد. اگر به دنبال یک گیاه سالم، خوش‌طعم و پرخاصیت هستید، حتماً والک را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
عشقیدو برکت جاری